Staatloos, Anoek Steketee, Document Nederland
September 13, 2017
In opdracht van het Rijksmuseum brengt Anoek Steketee voor de foto-opdracht Document Nederland het thema ‘Staatloos’ in beeld. Staatlozen hebben geen officiële nationaliteit, geen paspoort en geen rechten. Formeel bestaan ze niet. Steketee portretteerde 12 mensen; van jong tot oud, in Nederland geboren of elders en toont met haar foto’s wat de gevolgen kunnen zijn voor mensen die vastlopen in de Nederlandse bureaucratie. ‘Staatloos. Anoek Steketee. Document Nederland’ bestaat uit 36 foto’s en te zien te zien van 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 in het Rijksmuseum.
Staatlozen worden niet als staatsburger van een land erkend. Daardoor kunnen ze geen onderwijs volgen, mogen ze niet werken, hebben ze geen toegang tot medische zorg, en kunnen ze niet reizen, trouwen of een bankrekening openen. Sommige mensen zijn staatloos geboren, anderen worden staatloos in de loop van hun leven. Volgens de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, zijn er vandaag de dag ongeveer 15 miljoen staatlozen wereldwijd. Meer dan een derde hiervan zijn kinderen. In Nederland zijn er naar schatting 10.000 mensen staatloos.
Anoek Steketee: Hoe documenteer je staatloosheid als de kern van staatloosheid is dat het om mensen gaat die buiten het systeem geplaatst zijn? Mensen die in een georganiseerde, bureaucratische samenleving volstrekt rechteloos en onzichtbaar zijn? Mensen die officieel niet bestaan? Dit onderwerp maakte me bewust van de vanzelfsprekendheid van het hebben van rechten als staatsburger. Het doorgeven van je nationaliteit is het grootste cadeau dat je aan je kind kan geven bij de geboorte.
Anoek Steketee
Anoek Steketee (Hoorn, 1974) studeerde aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. Ze staat bekend om haar persoonlijke werk waaronder Frontstage (2006), Dream City (2011) en het transmediale project Love Radio (2014) dat ze in samenwerking maakte met schrijvers/filmmakers Eefje Blankevoort en Arnold van Bruggen. Haar werk is te zien geweest op diverse festivals en musea in binnen- en buitenland.
Document Nederland
Sinds 1975 organiseert het Rijksmuseum jaarlijks de tentoonstelling Document Nederland waarvoor een Nederlandse fotograaf wordt gevraagd een actueel maatschappelijk onderwerp centraal te stellen. Eerdere fotografen waren o.a. Hans Aarsman (1984), Dana Lixenberg (2011) en Carel van Hees (2016).
Staatloos, Anoek Steketee, Document Nederland
6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018
Philipsvleugel, Rijksmuseum
Bij de tentoonstelling verschijnt het boek State of Being, Documenting Statelessness (nai010 publishers) en daarnaast is er een speciale bijlage over deze Document Nederland editie in Vrij Nederland.
De tentoonstelling Document Nederland wordt mede mogelijk gemaakt door de VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR.